کیس طلایی

توسط الکس مگدال و ایما لوی

نخستین پیشنهادی ‎که شهاب شیری دریافت کرده بود، 6000 لیر بود که معادل 1650 دلار است.

مشتری بالقوه می خواست این ایرانی 26 ساله پاسخ سؤالاتی را که فقط یک مرد همجنسگرا می دانست ، به او بگوید. به عنوان مثال: چه زمانی برای نخستین بار جذب مردان شدید؟

پیشنهادهای بعدی و سودمندتر از موارد پیشین، از سوی دوست دگرجنسگرا و هم اتاقی شهاب بود: معادل حدود 5500 دلار و 8200 دلار که از شهاب میخواست با دریافت این پول نقش دوست پسر او را بازی کند. کسانی‌که تغییر هویت داده و خود را به عنوان پناهنده LGBTQ جا زده بودند، معتقد بودند که می‌‎توانند شانس خود را برای تسریع پرونده مهاجرتی شان بهتر ساخته و انتظار طولانی برای اسکان مجدد شان را کم‎تر کنند.

داستان شهاب به هزاران نفر از مهاجران LGBTQ که در ترکیه پناه بردند شناخته شده است. حدود 80 درصد از آنان از ایران آمده اند؛ جایی‎که LGBTQها با اذیت و آزارهای قانونی مواجه اند. کمیشنری عالی سازمان ملل متحد، برنامه اسکان مجدد پناهجویان را براساس اولویت‎های آنان دسته بندی می‎کند. در جامعه محافظه‎ کار ترکیه، که هنوزهم هموفوبی رایج است، پناهجویان LGBTQ اولویت بیشتری برای اسکان مجدد دارند. همین امر نیز باعث شده تا سایر پناهجویان ترجیح بدهند از این مسأله به عنوان یک “کیس طلایی” یاد کنند.

با توجه به مصاحبه ‎هایی که با ده‎ ها پناهجوی LGBTQ داشتیم، بعضی از پناهنده های دگرجنسگرا کیس جعلی LGBTQ درست میکنند و خود را مثل شهاب همجنسگرا جا میزنند تا بتوانند قبولی و اسکان به کشور سوم را بدست بیاورند. این مسأله، اقتصاد زیرزمینی کسانی را رونق می‎بخشد که خود شان را به عنوان شریک آن کیس قلمداد نموده و در درخواست پناهجویی آنان ثبت می‌شوند.

حدود 15000 پناهنده در جریان سال 2017 از ترکیه به کشورهای دیگر اسکان داده شده اند که کمتر از یک درصد از تمام جمعیت پناهجویان در ترکیه است. تراکم بیش از حد پناهجویان در ترکیه، نگرانی پناهنده های LGBTQ را در پی داشته تا مبادا پناهجویان جعلی به جای پناهجویان واقعی جایگزین شوند.

شهاب شیری یکی از چندین پناهنده ایرانی LGBTQ است که می گوید برای او پیشنهاد پول شده است تا افرادی را کمک کند که کیس جعلی درست کنند.

پناهجویان برای بدست آوردن قبولی پناهندگی کانادا و امریکا که محدوترهم شده است، هر راهی را امتحان میکنند. محسن یک پناهنده همجنسگرا ایرانی است که در فاصله چهارساعت دورتر از استانبول در شهر “اسکی شهیر” زندگی می‌کند می‌گوید: “ساختن کیس جعلی به یک تجارت تبدیل شده است.” او کامپیوتر لب تاب خود را باز کرده و اپلیکیشن تلگرام را راه اندازی می‌کند؛ نرم افزاری‌که در اواخر ماه اپریل توسط حکومت ایران ممنوع اعلام شد. او روی برنامه‎ زیر نامه “سیمینار حقوق بشر” کلیک می‎کند. با دنبال کردن قدم به قدم راهنمایی‌ها راجع به پناهجویی در صدد آشنایی با انواع درخواست پناهندگی است.

محسن با نشان دادن برخی آدرس‌ها و اشخاص در تلگرام می‌گوید که این افرادی هستند که در خواست پناهندگی شان جعلی است و این هم افرادی اند که به آنان کمک می‌کنند؛ آنها کسانی اند که به درخواست پناهندگی افرادی که درخواست شان واقعی است آسیب میزنند .

تعیین آمار دقیق کسانی‌که کیس جعلی دارند، کار سختی است. زیرا بسیاری در وبسایتهای انترنتی به دنبال پناهندگی بوده و برای این کار، پول را به صورت مخفیانه “زیرمیزی” می‎پردازند.

سازمان ملل می‌گوید که آنها به درخواست‎های جعلی زیادی برخورده اند، ولی نتوانسته اند میزان دقیق آنها را مشخص کنند. سیلین اونال؛ سخنگوی کمیشنری عالی سازمان ملل در امور مهاجرین؛ می‌گوید که پناهجویان با معضلات متفاوت و متعددی مواجه اند. چگونه شما می‌توانید تشخیص دهید که کدام یک به راستی همجنسگرا هستند؟ ما یک نهاد استخباراتی یا پولیس نیستیم. ما صرفا به اظهارات آنان اعتماد می‌کنیم.

با عمومی شدن این عملکردها آژانس های پناهندگی نگران هستند. ابراهیم وورگون کالاک ، هماهنگ كننده كل انجمن همبستگی با پناهجویان و مهاجران ، كه ثبت نام پناهجویان در ترکیه را به نمایندگی از UNHCR نظارت می كند، می گوید: “این شرایط برعلیه آنها تعصب ایجاد می كند.”

همجنس‌گرا بودن بصورت آشکار هنوز هم در ایران خطرناک است. مردانی چون شهاب و محسن به دلیل قوانین محافظه‎ کار علیه فعالیت‌های همجنسگراها این کشور را ترک کرده اند. دامنه‎ مجازاتی که برای این کار مد نظر گرفته شده، شامل حبس است و تا اعدام هم می‎رسد. این افراد همواره از خانواده‌های شان منزوی بوده و در یافتن کار هم دچار چالش هستند.

اما برای بسیاری از آنان زندگی در ترکیه و یافتن کار نیز به همان اندازه دشوار است. شهاب در جریان دو سالی که در ترکیه منتظر اسکان مجدد بوده دست به هرتلاشی زده است. او از رویای خود که رقصنده حرفه ای است دست برداشته است؛ زیرا با این شغل حتی قادر به پرداخت قبض های خود نیست. وی به جای آن به دنبال یافتن کار حتی حاضر به ظرفشویی در رستوران ‌ها و یا هم کار دیگری برآمده است. اما کارفرمایان با دیدن موهای فرفری، لب‌های براق و مژه‎های بلند او یک پاسخ روشن به شهاب داده اند. پاسخ این بوده است که “شما برای این کار بد هستید.”

پول پسنداز شهاب در حال تمام شدن است، اما او هرگز درخواست کمک به افراد دیگری را برای درست کردن کیس جعلی قبول نکرده است. او میگوید حد اقل ده ها درخواست از طریق حساب انستگرامش دریافت کرده است، در حساب انستاگرامش بطور مشخص نوشته است که همجنسگرا است. “به خاطر چنین کیس های اکثر ما در انتظار قرار میگریم” او همچنان میگوید که “این کار بی عدالتی است در حق جامعه ما و این بدترین راه درآوردن پول هست”.

این برای پناهندگان LGBTQ که در تلاش هستند تا اهداف خود را برآورده سازند یک معضل اخلاقی است. سهیلا یک زن ایرانی تراجنسی است که اکنون در “اسکی شهیر” ترکیه زندگی می‌کند می‌گوید: مردی در ایران 20 میلیون ریال یا حدود 600 دلار به او پیشنهاد کرده بود تا با او نقش دوست پسرش را بازی کند. طرح اصلی، مسافرت وی به ترکیه همراه با سهیلا بوده تا یکجا درخواست پناهندگی بدهند. اما سهیلا این پیشنهاد را قبول نکرد چون می‌گوید که مورد استثمار قرار می‌گیرد. او می‌گوید: “این فرد در صدد استفاده از من بود.”

کیس های جعلی برای پناهنده های LGBTQ که در شهرهای کوچک محافظه کار ترکیه چون اسکی شهیر و قیصری زندگی میکنند پارانویا به وجود آورده است.

رها، همجنسگرای 31 ساله ایرانی که درشهر قیصری زندگی می‌کند، به خاطر تجربه‌های زیادی از کیس های جعلی به سختی به دیگران اعتماد می‌کند. او می‌گوید: “قدم اول نزدیک شدن به یک همجنسگرا است. آنها کلماتی را که باید استفاده کنند یاد میگرند، رفتار همجنسگراها را یاد میگرند، و همچنان جواب بعضی سولات را در مورد همجنسگرایی یاد میگرند و در حرف های شان از دوستان همجنسگرای شان یادآوری میکنند.

رها می‌گوید که بسیاری از دوستان وی پس از رفتن به کشور سوم او را ترک کردند و ادعاهای شان دروغ به اثبات رسید. تمام آنها رابطه شان را قطع کردند. یکی از آنها بعد از رفتن به امریکا به من پیام تحقیر آمیز فرستاد و نوشته بود: “تو یک کونی واقعی هستی اما هنوز در ترکیه ماندی”.

رها می‌گوید که او به ندرت توان بیرون آمدن از آپارتمان کوچک خود را از قیصری پیدا می‌کند چون از آزارهای مردم هراس دارد و از اینکه بار دیگر در دام مدعیان دروغین بیفتد، می‌ترسد. عکس توسط: ایما لوی

با توجه به تحقیقات انجام یافته، پناهنده های LGBTQ اعتبار یکدیگر را مورد ارزیابی قرار می‌دهند. در سال 2016، سیما شاخساری دستیار پروفسور دانشگاه مانی سوتا در خصوص پناهنده های LGBTQ انجام یک تحقیق انجام داده است. در زمان این تحقیق افراد جامعه LGBTQ چندین بار به او هشدار داده بودند که مواظب یک فرد لات و مردسالار که ادعای همجنسگرای میکند اما هیچ یک اصطلاحات LGBTQ را بلد نیست باشد. آنها پناهجوی دیگری را نیز متهم به جعلی بودن نموده بودند چون به قدرکافی همجنسگرا به نظر نمی‎رسید.

به گفته‌ی آرشام پارسی؛ مدیرعمومی گروه دادخواهی زیر نام “سازمان جهانی پناهندگان دگرباش ایرانی” که در تورنتوی کانادا پایه گذاری شده، “این بدگمانی‌ها، حلقه‎ های از شایعات مختلف را دامن زده است.” پارسی می‌گوید، پناهجویانی‌که با موانع جدی فراروی پذیرش شان مواجه می‌شوند، تلاش خواهند کرد تا افرادی دیگری را به دلیل شرایط دشوار شان سرزنش کنند. او می‌افزاید: “من وجود سوء استفاده را می‎پذیرم، ولی درصد این افراد خیلی اندک است”.

نهاد مربوطه‌ی پارسی از سال 2009 تاکنون به حدود 1800 پرونده دسترسی داشته است. این نهاد 23 مورد کیس جعلی را دریافته است. او می‌گوید “ چنین کیس های وجود دارد، زیرا هرگاه شما با آنان حدود 10 تا 15 دقیقه صحبت کنید، متوجه راست و یا دروغ شان میشوید”. پارسی می‎گوید که در مواردی که ما با چنین اشخاصی مواجه شده ایم، آنها را کمک کرده ایم کیس درستی را مطرح نموده و از این طریق به هدف شان برسند.

پاسخ‌ نهادهای دیگر اما راجع به این مسأله متفاوت است. درجلسه کمیته مهاجرت دولت کانادا که در ماه می سال 2017 برگزار شده بود نهاد، LEGIT، که یک سازمان حمایت کننده از حقوق LGBTQ ها در شهر ونکور است، گفته است که تنها با یک کیس جعلی در میان صد ها کیس که برسی کرده اند مواجه شده اند. جانت آل اسکول؛ نماینده این نهاد با بیان این مطلب می‌گوید که “ من اصلاً این را به عنوان یک مسئله نمی بینم”. میشل توتل؛ نماینده “مرکز ابتکار رنگین کمان در وینیپگ” نیز اذعان می‎کند که کیس های جعلی در میان کیس های دیگرخیلی کم است.

همزمان UNHCR تلاش می‌کند تا نوع ارزیابی‌های شان را در مورد پرونده های LGBTQ رشد دهند. خانم کارین میشنیک که در جریان سال‌های 2010 و 2011 دوره های آموزشی کارمندان UNHCR در آنکارا را نظارت کرده بود، می‌گوید: “ کارمندان مصاحبه کننده اغلب جوان ، تازه فارغ التحصیل و مجهز به مصاحبه با افراد LGBTQ نبودند. بانو میشنیک می‌گوید: “ تصمیم بر اساس اظهارات درخواست کننده گرفته میشود، هرگاه شما آگاهی کافی از فرهنگ LGBTQ نداشته باشید یا نسبت به کلیشه‌های آنان تصویر روشنی نداشته باشید، اشتباهات زیادی را در ارزیابی‌های تان مرتکب خواهید شد.

امیرحسین ذوالقادری می‌گوید: بسیاری از مردان استریت از او می خواهند که ترفند های را برای آنها یاد بدهد تا آنها جلوی کارمند مصاحبه کننده همجنسگرا به نظر بیایند. عکس توسط الکس میگدال

در سال 2012 ، UNHCR دستورالعمل های مفصلی را درمورد ارزیابی پرونده های LGBTQ منتشر کرد. در این دستورالعمل سوال‎هایی راجع به زمان کودکی درخواست کننده، تجربه‎ های وی، روابط خانوادگی و رابطه های جنسی که داشته است مطرح شده است. به گفته‌ی میک نیک، شما میتوانید به فکر این افراد باشید اما همچنان اساس قانون را باید اجرا کنید و باید دریابید که درخواست کننده ها قابل باور و معتبر هستند یا نه.

همجنسگرایان می‎گویند ازآنها همواره درمورد سولات مصاحبه‎ های UNHCR پرسیده میشود. امیرحسین ذوالقدری؛ ایرانی 21 ساله که در اسکی شهیر زندگی میکند و همچنان فعال حقوق LGBTQ است، می‌گوید: “بسیاری از مردان استریت همواره از او می خواهند که ترفندهای را برای آنها یاد بدهد تا در زمان مصاحبه جلوی کارمند مصاحبه کننده UNHCR همجنسگرا به نظر بیایند. آنها از من می پرسند: “ آیا در سازمان ملل معاینه پزشکی انجام می دهند؟ آیا آنها از من خواهند خواست که اعمال جنسی انجام دهم؟ من میتوانم بگویم که آنها هیچ ایده‎ ای در مورد این که همجنسگرایی چیست ندارند”.

UNHCR در کتابچه راهنما اسکان مجدد خود می گوید پناهندگان از بهترین آگاهان در تحقیقات مربوط به جعل هستند.اما پناهنده های که ما با آنها صحبت کردیم، می‎گویند که نگرانی‌های شان در بسیاری اوقات نادیده گرفته می‎شود و میدانند که چرا افراد هویت شان را جعل میکنند. ذوالقدری میگوید: آنها ناچارهستند. من آنها را مقصر نمی دانم ، این سیستم است که باعث می شود آنها این کار را انجام دهند. همه ما می خواهیم خارج شویم.

برخی از افرادی در این گزارش خواستار عدم ذکر نام کامل و عدم نشر آن شده اند تا مبادا مقامات دولتی اقدام به اخراج شان کنند.